Psycholog sportu w szkole

Psycholog  sportu w szkole sportowej
– kaprys czy konieczność?

Poziom w sporcie wyczynowym jest bardzo wyrównany, a wyniki coraz bardziej „wyśrubowane”. Coraz częściej to czynnik psychiczny decyduje o zdobyciu medalu. Współpraca kadry olimpijskiej z psychologami nikogo nie dziwi, jak jednak wygląda sytuacja na niższym szczeblu? Czy takie wsparcie w ogóle jest potrzebne? Docierają do nas głosy, że dla dzieci sport to powinna być czysta zabawa i przyjemność – czy psycholog sportu w tym pomaga czy przeszkadza?

Szkolnictwo sportowe umożliwia nie tylko intensywny kontakt ze sportem, ale często decyduje o zainteresowaniu konkretną dyscypliną, a niejednokrotnie o przyszłej sportowej karierze. Nauka w tak specyficznej placówce jest także bardzo dobrą szkołą charakteru. Ćwiczenia wytrwałości, cierpliwości i odporności psychicznej. Aby uzyskać dobry wynik sportowy, trzeba nie tylko mieć talent, ale równocześnie wytrwale pracować. Godząc codzienny, wielogodzinny, systematyczny trening z systematyczną nauką. Obok wykształcenia ogólnokształcącego, celem kształcenia w szkołach sportowych jest wychowanie poprzez sport. A w jego wyniku – wyselekcjonowanie najbardziej uzdolnionej sportowo młodzieży. Rozwijanie specjalnych zdolności, nie tylko, choć przede wszystkim – sportowych, najczęściej odbywa się poprzez indywidualizację procesu kształcenia. Dla uczniów, którzy nie wiążą swojej przyszłości ze sportem kwalifikowanym szkoła umożliwia ogólny rozwój. Dla pozostałych jest czymś w rodzaju inkubatora talentów. Swoje kariery sportowe, w profilowanych szkołach zaczynali m.in.: Jakub Błaszczykowski, Paweł i Piotr Brożek (SMS Kraków). Marcin Krukowski, Agata Barańska, Artur Waś (SPS nr 272 w Warszawie). Pani B. Sobańska dyrektor Zespołu Szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza z dumą podkreślała, że 1/3 reprezentacji kraju na Igrzyskach Olimpijskich w Soczi to wychowankowie jej szkoły.

Zawodnicy to specyficzna grupa społeczna, która doświadcza innych problemów i trudności obcych osobom nietrenującym. Dodatkowo, gdy mówimy o sporcie dzieci i młodzieży ilość problemów narasta. Mały człowiek gorzej radzi sobie ze stresem przedstartowym, nie rozumie presji związanej z turniejami. Psycholog sportowy pomaga mu pracować nad optymalnym połączeniem życia szkolnego, domowego, koleżeńskiego i sportowego. Taki specjalista daje wsparcie w radzeniu sobie ze stresem związanym ze startami w zawodach. Uczy dzieci zmniejszać koszty emocjonalne związane z przegraną. Jak radzić sobie z presją i rywalizacją. Zawodnicy pod jego okiem mogą poznać techniki relaksacyjne łatwe do zastosowania przed startem. A także pracować nad koncentracją przed i w trakcie startu w zawodach.
Psycholog sportu towarzyszy również w procesie powrotu do zdrowia po kontuzjach i urazach.

Zwłaszcza na poziomie sportu dzieci i młodzieży często zdarza się, że zaplecze i warunki treningowe są podobne. Metody szkolenia takie same, a jednak jeden zawodnik potrafi zostać mistrzem. (zakwalifikować się np. do reprezentacji regionu). Zaś drugi nie jest tego w stanie zrobić. Wtedy właśnie wsparcie mentalne może stać się ułamkiem przewagi, może pomóc zawodnikowi zintegrować to, co wytrenowało jego ciało z tym, co potrafi jego umysł.

„Nasza Szkoła jest placówką o charakterze sportowym. Łączna liczba uczniów trenujących wynosi, aż 321 osób. Nasi uczniowie reprezentują nie tylko szkołę, ale także miasto i województwo na turniejach ogólnopolskich, a także międzynarodowych i zdobywają na nich zaszczytne, wysokie miejsca. Dlatego zależy nam, aby zapewnić im jak najbardziej komfortowe warunki do nauki, ale także procesu treningowego.
– Podkreśla Pani Dorota Petlic, dyrektor Zespołu Szkół Ogólnokształcących Sportowych nr 2 w Krakowie. – Sportowe sukcesy naszych uczniów pozwoliły na nawiązanie współpracy z Polskim Związkiem Piłki Siatkowej. To jedyna szkoła w Krakowie, która daje taką szansę młodym siatkarzom i siatkarkom”. Trenerzy UKS Sparta Volleyball Kraków i nauczyciele wychowania fizycznego ZSOS nr 2 podkreślają rolę współpracy z psychologiem sportu. Który w ciągu 6 miesięcy pomógł zaadaptować się w drużynie nowym zawodniczkom, motywował zespół do pracy i współpracy, czy wspierał zawodniczki po kontuzji. Liczą też, że ta współpraca będzie miała swój ciąg dalszy w kolejnym roku szkolnym. Także rodzice jeszcze bardziej docenili znaczenie treningu mentalnego i jego wpływ nie tylko na wzrost efektywności swoich pociech. Ale przede wszystkim na ich optymalne funkcjonowaniu w sytuacji silnego stresu (zawody, występ, ale także egzaminy) oraz w procesie przygotowywania się do niej.
Najlepszym tego przykładem będzie wypowiedź jednego z rodziców. „Jako rodzic nastoletniego sportowca uważam, że współpraca z psychologiem sportowym jest niezbędnym elementem treningu wyczynowego. W zeszłym roku moja córka przed każdym startem była tak zestresowana, że start był katastrofą i elementy które szły gładko na treningach, niestety na zawodach nie wychodziły. W tym roku moja córka stwierdziła, że jeździ na zawody po „dobry start” i to jest dla niej najważniejsze. Takie nastawienie zawdzięczamy godzinom spędzonym na rozmowach z fachowcem”. – Stwierdza mama Zuzanny Pudlik, zawodniczki Stowarzyszenia Gimnastyki Artystycznej i Sportowej Olimpia Kraków. Natomiast młode siatkarki, uczennice Gimnazjum nr 46 podkreślały, że pani psycholog potrafiła je zmotywować, podnieść na duchu w chwilach zwątpienia i była dla nich wsparciem podczas turniejów.