Pyta Mateusz
Jestem trener w Szkółce Piłkarskiej. Od lipca mam przejąć rocznik. Problem w tym, że ten zespół jest mało zgrany. Dzieci nie tworzą zespołu. Często bardziej rywalizują ze sobą niż grają, czy zachowują się dla dobra drużyny. Jadąc z nimi w lipcu na obóz pomyślałem, że warto by było podkreślić ważność drużyny w wynikach sportowych, ale także nie zapominać o tym, że jednostki indywidualne też dużo wnoszą do zespołu. Chodzi mi więc o to, aby po kolacji robić im spotkania, które maja na celu zintegrowanie drużyny, a także wzbudzenie szacunku do drugiej osoby. Mam parę swoich pomysłów, np. różne gry i zabawy zespołowe: kalambury, państwa -miasta w zespołach.
Odpowiada Psycholog sportu Zuzanna Wałach-Biśta
Spójność grupowa w drużynach sportowych jest niezwykle istotna. Drużyny, które są spójne osiągają lepsze rezultaty sportowe niż drużyny nie-spójne. Członkowie drużyn spójnych są też zdecydowanie bardziej usatysfakcjonowani z funkcjonowania swojej drużyny i z przynależności do niej. Dzięki temu maleją szanse, że zawodnicy będą chcieli odejść z drużyny. Dlatego tak istotne jest rozwijanie spójności w drużynach sportowych. Pamiętajmy jednak, że działa to także i w drugą stronę – to zwycięstwa sprawiają, że drużyna zaczyna być bardziej zgrana, a porażki mogą tę więź czasami osłabiać.
Mateuszu, bardzo się cieszę, że zwróciłeś uwagę na tę kwestię i chcesz rozwijać spójność w swojej drużynie. Możesz to robić na dwa sposoby. Po pierwsze, rozwijając spójność zadaniową, tzn. podkreślając znaczenie drużyny w osiąganiu celu drużynowego. I tu bardzo ważne i istotne jest to, aby cel drużyny na dany sezon przez wszystkich członków był nie tylko znany, ale przede wszystkim akceptowany. Ważne jest by każdy z członków był zgodny w tym, że drużyna jest w stanie razem ten cel osiągnąć. Tu także Twoja rola w podkreślaniu znaczenia roli zawodnika rezerwowego. Dla zawodników najważniejsze jest by grać, być na boisku, i często „siedzenie” na ławce nie jest akceptowane przez młodych sportowców. Ważne jest by zawodnicy byli świadomi tego, że mimo iż nie grają na boisku, są niezbędni swojej drużynie, i są istotnym ogniwem w osiąganiu celu zespołu. Warto więc stawiać młodym zawodnikom jakieś konkretne, indywidualne zadania, jak np. „rozpracowanie” konkretnego przeciwnika. Dzięki temu będzie w stanie udzielić swoim kolegom z drużyny istotnych informacji, które być może pomogą reszcie w trakcie meczu.
Z drugiej strony możesz także pracować tak, aby rozwijać w drużynie spójność społeczną – tzn. sprawiać by członkowie drużyny po prostu zaczęli się bardziej lubić. Warto by było na początku sprawdzić jak kształtuje się struktura grupy. Czy istnieje jednak jednostka, która jest przez większość lubiana, kto jest całkowicie odrzucany przez grupę. Dzięki temu będziesz wiedział także, jak dobierać osoby do poszczególnych grup w trakcie takich społecznych zabaw. Ważne jest bowiem to, aby członkowie podgrup nie byli dobierani w sposób przypadkowy i aby nie pozostawali cały czas w tych samych podgrupach. Należy pamiętać, że jeśli wprowadzimy zabawy polegające na rywalizacji pomiędzy dwoma podgrupami, może to doprowadzić rzeczywiście do wzrostu spójności, ale jedynie pomiędzy członkami poszczególnych podgrup. W rzeczywistości w drużynie mogą wykształcić się dwa obozy rywalizujące ze sobą nawet na boisku.
Warto takie zabawy, w których członkowie drużyny są od siebie zależni i osiągany przez nich rezultat zależy od ich wspólnej współpracy, wprowadzać także w trakcie treningów. Przyspieszy to budowanie spójności wewnątrz drużyny i nie będzie odbierane przez zawodników jako sztuczne zabiegi. Czasami warto ograniczyć ilość takich zabaw, tak aby nie „zamęczyć” nimi zawodników i aby były postrzegane przez nich ciągle jako dobra zabawa, a nie trenerski przymus. W młodzieżowych drużynach, warto także pomyśleć o jednej większej akcji, w którą zaangażowani będą członkowie całej drużyny, np. wspólne zapracowanie na drużynowe koszulki dla każdego z zawodnika z jego własnym imieniem.
