Jak rozmawiać ze sobą – Karolina Chlebosz

Jak rozmawiać ze sobą – kilka słów o prowadzeniu dialogu wewnętrznego.

Dialog wewnętrzny ma wpływ na nasze odczucia i zachowania. Często nie zdajemy sobie sprawy, że rozmawiamy ze sobą przez cały czas. Proces ten odbywa się głównie w naszych głowach. Wszystko, co sobie mówimy ma ogromną moc, możemy zatem wykorzystywać własne myśli w celu poprawy wyników sportowych oraz innych aspektów życia. Ludzie mają ukształtowany nawyk negatywnego myślenia, większość bardzo krytycznie ocenia wszelkie aspekty swojego funkcjonowania. Praca nad dialogiem wewnętrznym umożliwia poprawę wyników sportowych i nie tylko, ponieważ wpływa na emocje. Dialog wewnętrzny wpływa na nasze zachowania, ponieważ każdej myśli towarzyszy określona reakcja emocjonalna i fizyczna. Model Ellisa ułatwia zapamiętanie wpływu tego, co do siebie mówimy na proces wykonania sportowego. Zdarzenie inicjujące – sytuacja, Przekonanie – to, co myślisz w danej sytuacji, Konsekwencje – emocje. Sytuacja jest zawsze punktem wyjścia, który inicjuje schemat myślowy odpowiedzialny za emocje. Sytuacja nie ma żadnego wpływu, źródłem reakcji jest to, co sami o niej myślimy i mówimy. To my kontrolujemy nasze myśli, a co za tym idzie reakcję fizyczną. Nasze samopoczucie i zdrowie zależy od tego, w jaki sposób się do siebie zwracamy. W jaki sposób? Otóż w stresujących sytuacjach przez nadnercza produkowany jest kortyzol i adrenalina. W niewielkich dawkach zwiększa wydolność, poprawia koncentrację i dodaje energii, jednakże nieustannie podwyższony poziom kortyzolu we krwi powoduje m.in. zwiększone ciśnienie krwi, wydłuża okres regeneracji organizmu. Kiedy mamy negatywne myśli odczuwamy też negatywne emocje oraz doświadczamy adekwatnych do nich zmian w organizmie, co wpływa na nasze funkcjonowanie. Gdy myśli są pozytywne, odczuwamy adekwatne emocje i zmiany w organizmie, a co za tym idzie poprawiają się nasze wyniki. Nawet kilka prostych słów może mieć pozytywny, bądź negatywny wpływ na zachowanie. Ważny jest również ton wypowiadanych do siebie słów. Wzmacniające słowa wypowiedziane w krytycznym tonie nie tylko nie pomogą, ale i mogą zaszkodzić. Ważne, CO i JAK mówimy.

Myśli przenikają przez nasze umysły tak szybko, że często nie jesteśmy w stanie zarejestrować ich treści. Czujemy niepokój, presję, odczuwamy fizyczne konsekwencje. Dialog często jest irracjonalny i nielogiczny. Jeżeli jednak chcemy coś zmienić powinniśmy być świadomi treści naszych myśli. Najważniejsze jest dowiedzieć się, co do siebie mówimy, następnie zatrzymanie negatywnych myśli i zastąpienie ich pozytywnymi. Proces ten zachodzi pomiędzy zdarzeniem, a reakcją. W jaki sposób można zarejestrować swoje myśli? Postanowienie, że przed każdym treningiem, zawodami będziesz zwracał uwagę na swoje myśli − z czasem będzie to przychodziło automatycznie. Opisanie swoich najbardziej i najmniej udanych zawodów. Przypomnij sobie swoje myśli i emocje, ważne by szukać schematów i skojarzeń. Notowanie w telefonie lub notatniku myśli i ich wpływu na zachowanie. Kiedy już określisz swoje schematy myślowe określ czy są raczej pozytywne czy negatywne? Jeżeli zaliczyłeś je do drugiej kategorii zobacz, do której grupy byś je zakwalifikował − perfekcjonizm, katastrofizm, bezkompromisowość, branie wszystkiego do siebie, błędne przekonanie o uczciwości sportu, obwinianie innych za swoje błędy, uogólnianie, wróżenie, myślenie tylko o wynikach. Kolejnym krokiem jest zatrzymywanie negatywnych myśli. Kiedy tylko będą się pojawiać, powiedz sobie krótkie „stop”. Kolejnym etapem na drodze do pozytywnego dialogu wewnętrznego jest zastąpienie negatywnych myśli pozytywnymi. Można to osiągnąć poprzez: Kontrowanie – kiedy zauważysz negatywną myśl, zacznij ją kontrować na racjonalną. Przeformułowywanie – polega na spoglądaniu na sytuację z innej perspektywy. Jest to bardzo dobra technika dla osób, które lubią szybkie efekty swoich zmian. Afirmowanie – technika, która pozwala na wyrobienie sobie nawyku tworzenia i podtrzymania pozytywnego dialogu. Na początku należy zapisać wszystkie pozytywne stwierdzenia, które poprawiają twoje samopoczucie. Ważne, aby te stwierdzenia były sformułowane w czasie teraźniejszym, konkretne oraz pozytywne. Gdy już je zapiszesz poświęć codziennie kilka minut na ich odczytywanie. Efekty przyjdą szybciej, niż myślisz!

LITERATURA Hardy, J., Hall, C.R., Alexander, M.R. Exploring self-talk and affective states in sport. Journal of Sports Sciences, Vol. 19, Pod red. Oleś, P.K., Puchalska- Wasyl, M., Dialog z samym sobą. PWN, 2011 Schulz von Thun, F. Sztuka rozmawiania. Część 3. Dialog wewnętrzny. WAM, 2007