Rola rodzica w szkoleniu sportowców

Rola rodzica w początkowym etapie szkolenia przyszłych sportowców.

1. Charakterystyka psychomotoryki dziecka w wieku 7-10 lat i jej wpływ na szkolenie sportowe.

Mały sportowiec charakteryzuje się dużą ruchliwością. Ma potrzebę praktycznie ciągłej aktywności, lubi poznawać nowe rzeczy, zapoznawać się z rówieśnikami. Jest to najlepszy czas, aby został zapisany do grupy. Grupy, która pozwoli rozwijać jego zdolności pod fachową opieką. Najpierw niech to będzie zaznajomienie się z wieloma formami ruchu przechodzącymi w dyscypliny sportowe. Np. zajęcia pozalekcyjne (rekreacyjne) w szkole.

Dziecko w tym czasie jest nastawione na poznawanie jak największej ilości nieznanych mu dotychczas aktywności. Na początku raczej nie dokonuje wyboru lecz poznaje. Poprzez podejmowane aktywności rozwijają się u niego znacząco zdolności motoryczne takie jak siła, wytrzymałość, zwinność, szybkość, gibkość i dziecko nabiera koordynacji ruchowej. Trzeba pamiętać, że w tym wieku dziecko intensywnie się rusza. Męczy się szybko lecz szybko też się regeneruje. Stąd potrzebuje częstych przerw na odpoczynek, po których dochodzi do stanu pozwalającego mu podjąć kolejną aktywność fizyczną.

Dlatego jednostki treningowe powinny być krótsze niż u starszych dzieci lub przedzielone kilkoma przerwami. Ponieważ mały sportowiec nie ma jeszcze zdolności koncentrowania się na jednej aktywności przez dłuższy czas. Poza tym wskazana jest dla niego forma zabawowa, bo lubi poznawać nowe ćwiczenia i utrwalać te znane poprzez zabawę. Dodatkową korzyścią dla niego jest możliwość zapoznawania się z kolegami i koleżankami w zabawie. W przyszłości te relacje będą miały wpływ na wybór dyscypliny i grupy szkoleniowej.

2. Rola rodzica w tym etapie szkolenia.

Nikt nie jest tak blisko dziecka jak rodzic. Zna on bowiem jego zainteresowania, upodobania wynikające z indywidualnych predyspozycji. Jest z nim na co dzień, stara się pomagać w dokonywaniu wyboru aktywności z korzyścią dla niego. Byłoby dobrze gdyby więc nie ograniczał dziecka do jednej aktywności, tylko na miarę możliwości pozwolił na ogólny, wszechstronny rozwój fizyczny, a czas i tak zweryfikuje, w czym dziecko poczuje się najlepiej. Myślę, że rodzice nie powinni spieszyć się do wczesnej specjalizacji ukierunkowanej na wybraną dyscyplinę sportową. Zweryfikować mogą to pierwsze sukcesy i porażki, nie muszą one być bezpośrednio w rywalizacji, ale np. przy poznawaniu nowych coraz trudniejszych ćwiczeń. Wówczas rodzic powinien pełnić rolę wspierającą : sukcesy doceniać, a porażkami pokierować tak, aby były motywacją do pokonania trudności. Nie jest to łatwe, ale do zrealizowania, zwłaszcza gdy rodzic zadba o wybór odpowiedniej grupy szkoleniowej pod okiem trenera. Wyboru najlepiej dokonywać pod kątem kompetencji trenerskich, którym rodzic musi następnie zaufać. Trener kompetentny będzie umiał stworzyć atmosferę w grupie, sprzyjającą koleżeństwu, tak potrzebnemu dziecku w tym wieku. Powinien rozmawiać z rodzicami na różne tematy, a w szczególności wprowadzać w temat tych niezaznajomionych z dyscypliną sportową oraz przekazywać informacje dotyczące postępów ich dziecka. Jeśli będzie to konieczne wspierać radą rodzica w momentach krytycznych dla dziecka, takich jak np. niepowodzenie. Dla rodzica będzie łatwiej przekazać dziecko takiemu trenerowi do pełnienia przez niego ról prawie równorzędnych z rodzicielskimi, na zajęciach lub zawodach i podczas jego nieobecności. Rodzic musi mieć zaufanie do jego fachowej opieki i szkolenia. Na początku formowania się aktywności dziecka, nie należy ograniczać się do jednej grupy szkoleniowej. W tygodniu dziecko może uczestniczyć w dwóch lub trzech grupach o różnych formach aktywności, zwłaszcza gdy zajęcia są prowadzone raz w tygodniu. Gdy poziom grupy staje się coraz bardziej zaawansowany, zwiększana jest intensywność ćwiczeń, wprowadzana rywalizacja i starty w zawodach. Wtedy trzeba pomyśleć o wyborze jednej dyscypliny sportowej. W zależności od predyspozycji dziecka można tego dokonać w przeciągu dwóch lub trzech lat, biorąc pod uwagę pierwsze sukcesy i porażki dziecka, jego podejście do nich i poradzenie sobie z niepowodzeniami. Rodzic powinien być dobrym doradcą, wspierać dziecko i pozwalać dokonywać pierwszych wyborów.

3. Wnioski.

Początkowy etap szkoleniowy w każdej dyscyplinie sportowej jest bardzo ważny, gdyż stwarza podstawę do rozwoju zawodnika w danej dyscyplinie. W tym czasie gdy dziecko ma 7-10 lat rodzic pełni rolę kluczową we wprowadzeniu swojej pociechy na ścieżkę sportową. To on dokonuje wyboru grup szkoleniowych, uczy dziecko prawidłowego nawyku zdrowego stylu życia i ma znaczący wpływ na kształtowanie jego postaw w przyszłym życiu. Do rodzica małego dziecka zależy wybór trenera a następnie jego współpraca z nim. W zależności jak te relacje będą się układały, tworząc triadę rodzic, trener, dziecko – takich efektów tej współpracy można spodziewać się w przyszłości. Podstawa trener – rodzic i wzajemne ich relacje, współpraca, mają wpływ na dziecko, które jest wierzchołkiem w tym trójkącie. Wymiana spostrzeżeń, wzajemne wsparcie w dążeniu do określonych wcześniej celów treningowych i w zawodach będą miały wpływ na pierwsze sukcesy i porażki. Kompetencje trenera i ich uznanie przez rodzica pomogą w motywowaniu młodego adepta sportu do dalszego skuteczniejszego działania. Pozytywne relacje trenera z rodzicem stworzą efektywną współpracę i podstawę do kształtowania charakteru młodego zawodnika, jego pozytywnych nawyków sportowych, zasad na treningu i podczas rywalizacji sportowej. Uwidocznią się w osiąganych wyznaczonych celach, w sukcesach i umiejętnym ich przeżywaniu. Dziecko nie zapomni o fajnej zabawie we wczesnym etapie rywalizacji sportowej, poprzez którą będzie nawiązywało nowe znajomości koleżeńskie, przyjaźnie i rywalizowało zgodnie z zasadami fair play. Porażka w zawodach nie będzie tragedią, lecz po umiejętnej analizie niepowodzenia w rozmowie z dzieckiem, motywacją do jeszcze skuteczniejszego ćwiczenia i pokonania trudności. W tej triadzie relacja rodzic – trener powinna tworzyć solidną podstawę, dzięki której wierzchołek – dziecko będzie piął się w górę osiągając sukcesy. Nie będzie bał się porażki, bo umiejętne wsparcie trenera i rodzica pomoże pokonać trudności. Każda porażka będzie prowadziła go do kolejnego sukcesu, a przede wszystkim efektywna współpraca w triadzie zaowocuje ukształtowaniem silnego charakteru młodego człowieka. DZIECKO                             TRENER                               RODZIC

Jolanta Czechowicz Psycholog/Trener