Pyta Justyna
Relaksacja przed biegiem. Przed ważnymi zawodami odczuwam dziwne pobudzenie, działa we mnie adrenalina, ale tylko przed zawodami. Zaczynam biec wszystko jest ok, stres opada. Ale ten stan przed biegiem jest nie do wytrzymania – czasami aż tracę na chwilę oddech. Jakie są metody relaksacji przed ważną imprezą?
Odpowiada Trener Mentalny, Certyfikowany Coach Robert Grabarczuk
Stres startowy jest czymś naturalnym i towarzyszy każdemu sportowcowi. Dziwne pobudzenie, skok adrenaliny, napięcie wewnętrzne, minimalne drżenie mięśni, nierównomierny oddech są reakcjami organizmu na zbliżający się dużymi krokami moment, który jest dla nas bardzo ważny i wiąże się z dużą „konsumpcją” naszych wewnętrznych zasobów energii psychicznej oraz fizycznej (zawody sportowe, wystąpienie publiczne, ślub lub wyjście na polowanie w dawnych czasach). Napięcie startowe jest pożądane – dzięki niemu organizm wie, że ma się przygotować do wzmożonego wysiłku, który nastąpi w najbliższym czasie. Taki stan jest rzeczą pozytywną, gdyż pełni funkcję motywacyjną i pobudzającą. Granica zostaje jednak przekroczona w momencie, gdy stres zaczyna dominować i przejmować kontrolę nad naszym ciałem. W takiej sytuacji stres staje się największym wrogiem sportowca. Umiejętność zarządzania stresem to baza dzięki której zawodnik może osiągać satysfakcjonujące rezultaty.
Każda osoba inaczej reaguje na sytuację stresową i potrzebuje innych sposobów relaksacji. Ważne jest między innymi wszystko to, co robimy już na dzień przed zawodami oraz to, jakie „zabiegi” stosujemy w celu przygotowania naszego umysłu oraz ciała do zbliżającego się wydarzenia. W ostatnich 24 godzinach przed zawodami wszystko ma znaczenie, nawet takie detale jak: jedzenie, rzeczy o których myślimy, tematy rozmów w których uczestniczymy, informacje z zewnątrz, które do nas docierają, osoby z którymi mamy styczność, film lub książka z którą mamy do czynienia przed snem.
Istotnym zadaniem jest wypracowanie swoich własnych, skutecznych rytuałów, które regularnie wykonujemy przed zbliżającymi się zawodami. Wieczorny seans z dobrą komedią, inspirującym filmem lub przeczytanie fragmentu relaksującej lektury w wieczór, który poprzedza zawody może okazać się strzałem w dziesiątkę. Warto również regularnie ćwiczyć głębokie i świadome oddychanie. Umiejętność kontroli oddechu pomoże w rozluźnieniu się przed startem oraz obniży poziom adrenaliny, który utrzymuje się w organizmie po zakończonych zawodach sportowych. Prawidłowe oddychanie jest bardzo ważne i ma wpływ na wiele elementów, np. na: samopoczucie, regeneracje mięśni, poziom energii, a ponadto pomaga zapobiegać bólom głowy czy mięśni. Warto poświęcić chwilę na zapoznanie się z technikami prawidłowego oddychania i zastosować te ćwiczenia, które najbardziej nam odpowiadają.
Jeśli mimo podejmowanych starań i regularnych ćwiczeń nie widzimy efektów, a napięcie startowe nadal nam przeszkadza i przejmuje nad nami kontrolę, należy wtedy zidentyfikować przyczyny takiego stanu rzeczy. Konsultacja z psychologiem sportu lub trenerem mentalnym pomoże odnaleźć przyczyny występującego u sportowca stresu. A przyczyn może być naprawdę wiele. Należą do nich między innymi: mała pewność siebie, deprecjonowanie własnych umiejętności, strach przed kompromitacją, głęboko zakorzenione negatywne przekonania względem własnej osoby, destrukcyjne dialogi wewnętrzne, konflikty wewnętrzne związane z własnymi potrzebami i wartościami oraz wiele innych. W momencie, gdy zawodnik zidentyfikuje przyczyny swojego stresu, robi pierwszy krok na drodze do nabycia umiejętności efektywnego zarządzanie swoim stresem.
